Nieuwe grens bedreiging voor Brunssum en Onderbanken (Heemkunde 2004)

Nieuwe grens bedreiging voor Brunssum en Onderbanken door J. RUTTEN V66r 1900 was Onderbanken, alle dorpen die er deel van uitmaken, volledig aangewezen op Sittard, Dat was het regionale centrum, waar men naar de markt ging om producten te verkopen, of om huishoudelijke spullen aan te schaffen. Eigenlijk is dat nu nog zo, hoewel ook Brunssum en Heerlen hun best doen om met Sittard te concurreren. Net zoals dat nu het geval is, was ook vroeger de bereikbaarheid van groot be– lang. Er waren vaste routes om vanuit de diverse dorpen naar Sittard te trekken. De belangrijkste route voor de Onderbankdorpen en voor Brunssum liep over Bingelrade. Vanuit Bingelrade trok men via de Bingelrader Strasse en de Lahrstrasse door Hillensberg. Die weg kruist het straatdorp, een paar honderd meter oostelijk van het kerkje, en omzeilt de steile klim over de heuveltop. Voor voerlui belangrijk. Vanuit Billensberg ging het verder langs de Lahrhof, recht op het centrum van Sittard af, dat toen nog alleen bebouwing kende binnen de wallen en grachten. Een andere route naar Sittard liep vanuit Bingelrade eerst een eindje bergop richting Doenrade, ongeveer over het tracé van de huidige streekweg. Een paar honderd meter voor de eerste huizen van Doenrade, bijna op het plateau, boog deze route dan haaks af naar het noorden naar de westelijke dorpsrand van Hillensberg. Deze weg volgde het tracé van de huidige weg tussen Doenrade en Hillensberg. Bij grenspaal286 kwam hij op Billensbergs gebied, zoals dat ook nu nog het geval is. Deze route bleef buiten de bebouwing van Billensberg en ze omzeilde, net als de andere route, de steile helling bij de kerk. Ze liep vanaf de dorpsrand verder rechttoe richting Sittard, langs de Rosakapel. Het gebied van Billensberg hoorde bestuurlijk bij Sittard. Samen maakten die plaatsen deel uit van het hertogdom Gulik, en daarna, in de Franse tijd, van het 99